چطور بفهمیم مشکل نازایی نداریم؟
علاقه به داشتن فرزند و میل ذاتی به والدگری و مراقبت از کسی که از وجود ما پا به عرصه حیات میگذارد و زندگی ما را ادامه میدهد، یک میل فطری است که به منظور بقای نسل در ما انسانها به ودیعه نهاده شده. از این رو هر زن و مردی که با هم ازدواج میکنند میل ذاتی به داشتن فرزند دارند. هنگامی که در اقدام به بارداری و نزدیکی طبیعی بدون جلوگیری، بارداری رخ نمیدهد، اصطلاحاً نازایی به وجود آمدهاست.
ولی گاهی این امر ناشی از نازایی محض نیست و دلایلی وجود دارند که با راهکارهای سادهتری برطرف میشوند و بارداری رخ میدهد. بنابراین درک و تشخیص نشانههای نازایی لازم است تا بدانیم مشکلات ما حاد است یا کوچک و اینکه بفهمیم آیا واقعاً مشکل نازایی داریم یا نه؟ در این مقاله به شرح باروری و شاخصهای آن، نازایی و شاخصهای آن، بایدها و نبایدها غذایی و ورزشی خواهیم پرداخت تا ایدههایی به شما بدهیم که دریابید آیا مشکل نازایی دارید یا مسایل شما نیاز به راهکارهای سادهای دارند که مشکل شما را برطرف کنند و شما را در آستانه باروری قرار دهند. بنابراین تا انتهای مقاله با ما همراه باشید و مطالب خوب آن را از دست ندهید!
نازایی چیست؟
نازایی و ناباروری به معنای آن است که زوجین ۱۲ ماه پس از ازدواج و اقدام برای بارداری، صاحب فرزند نشده باشند که این شاخص برای زنان بالای ۳۵ سال، ۶ ماه پس از اقدام به بارداری در نظر گرفته میشود. بنابراین طول زمان یک شاخص مهم تشخیص نازایی و ناباروری است.
هنگامی که شاخص زمان در نظر گرفته میشود و بارداری رخ نمیدهد، استرسهای ناشی از ناباروری میتواند بر زن و شوهر اثرات روانی نامطلوبی به جا گذارد. آمار مرکز بهداشت زنان اعلام کردهاست که اگر ناباروری را سه قسمت در نظر بگیریم، یک سوم آن مربوط به مشکلات زنان، یک سوم مربوط به مشکلات مردان و یک سوم باقیمانده ناشی از ترکیب دو عامل فوق یا موارد دیگر یا به کل ناشناخته است.
شاخصهای باروری در زنان
شیوع نازایی در زنان بین ۲۰ تا ۴۰ ساله بین ۱۰ الی ۱۵ درصد است که میتوان گفت یکی از بیماریهای شایع این رنج سنی محسوب میشود. بنابراین باید ابتدا شاخصهای باروری را بشناسیم تا بدانیم که ناباروری چیست و آیا ما مشکل نازایی داریم؟
بدن یک زن سالم که امکان باروری در آن وجود دارد، دارای ترشحات هورمونی منظم است، تخمکگذاری ماهانه به صورت روتین صورت میگیرد، عادات ماهانه به شکل منظم و روتین اتفاق میافتند، در واژن ترشحات غیرعادی و بدبو که حاکی از عفونت واژن، دهانه رحم و رحم است وجود ندارد، بیماریهای رحمی و لولههای رحمی وجود ندارند، نزدیکی با درد و ناراحتی همراه نیست و اینکه در اقدام به بارداری در صورت نداشتن هیچ وسیله جلوگیری، بارداری رخ میدهد.
بنابراین در هر یک از موارد فوق اگر اختلالی به وجود آید، بارداری به تأخیر میافتد. اما اینکه از کجا بفهمیم مشکل نازایی نداریم و اینها موارد کوچک و قابل حلی هستند که با راهکارهای درمانی، تغذیهای و ورزش برطرف میشوند و بارداری رخ میدهد یا نه و ما واقعاً دچار نازایی شدهایم.
علائم نازایی کدامند؟
به طور کلی علائم نازایی را می توان به سه دسته زیر تقسیم کرد:
- نازایی زنان
- ناباروری در مردان
- ترکیبی از دو عامل فوق یا عوامل ناشناخته
نازایی زنان
علائم نازایی و ناباروری در زنان به شرح زیر است:
- تغییرات هورمونی با نشانههایی از جمله تغییرات وزن بدون دلیل، جوش و آکنه شدید، کاهش یا از دستدادن میل جنسی، دفع مایع از نوک سینه، رشد مو در صورت یا ریزش مو در قسمت بالای سر،
- عادت ماهانه دردناک، طولانی و شدید همراه با گرفتگی عضلات
- عادت ماهانه نامنظم و بروز لکه بینی
- عدم وجود تخمکگذاری منظم
- وجود خون تیره یا کمرنگ در قاعدگی(در حالت عادی در روزهای اول خون قاعدگی روشن است و به تدریج تیرهتر میشود. خون تیره در روزهای اول قاعدگی میتواند نشاندهنده اندرومترویز باشد).
- وجود آسیب در لولههای رحمی یا رحم
- وجود درد به هنگام نزدیکی ناشی از عفونت، اندرومتریوز، فیبروم
- وجود درد در ناحیه لگن خارج از سیکل قاعدگی
- وجود درد پشت، مشکلات روده، درد در ناحیه مقعد به هنگام خروج مدفوع
- وجود خستگی، حالت تهوع، چاقی، لاغری، مشکلات هورمونی از جمله تیروئید
- وجود سندروم تخمدان پلیکیستیک
- وجود سرطان
- یائسگی زودرس
ناباروری در مردان
- اختلالات هورمونی و عدم تعادل هورمونها
- اختلال در تولید اسپرم
- اختلال در غده هیپوفیز
- اختلال در نعوظ ناشی از عوامل بدنی یا روحی – روانی
- اختلال در انزال( سختی انزال، زود انزالی، خروج قطرهای منی)
- اختلال در بیضهها، تورم، عفونت، کوچکی یا سفتی در بیضهها
- چاقی، دیابت
- دیگر عوامل ناباروری
- استفاده از الکل، سیگار
- افزایش سن
- استرس، عوامل برهم زننده تعادل روانی
- سبک زندگی نادرست
- رژیم غذایی نامناسب
- عفونتهای ناشی از روابط جنسی